علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در گفتوگویی تلویزیونی جزییات بیشتری از اختلافهای موجود در مذاکرات هستهای ایران و کشورهای ۱+۵ ارائه داده است.
آقای صالحی درباره موضوع غنیسازی اورانیوم گفت که ایران به صورت داوطلبانه سقف ۵ درصد را برای غنیسازی پذیرفته، اما طرف مقابل از ایران خواسته که ذخیره اورانیوم غنی شده تا ۵ درصد را هم تبدیل کند.
ایران بر اساس توافق موقت ژنو، با توقف غنی سازی بیست درصدی، میزان غنی سازی اورانیوم را تا سقف پنج درصد پایین آورده بود.
اظهارات تازه آقای صالحی گزارش رسانههایی را تایید میکند که پیش از این گفته بودند غربی ها از غنیسازی ۵ درصدی هم رضایت ندارند. در بعضی از این گزارشها خواست طرف مقابل غنیسازی محدود و تا سقف ۳.۵ درصد عنوان شده بود.
پلهپله تا ۱۹۰ هزار سو
ظرفیت غنی سازی هم موضوع دیگری است که به گفته رئیس سازمان انرژی اتمی در مذاکرات هستهای ایران مورد اختلاف است.
آقای صالحی گفت که ایران میخواهد بعد از هشت سال و پایان قراردادش با روسیه برای تامین سوخت نیروگاه بوشهر، بتواند سوخت مورد نیاز این نیروگاه را که “۳۰ تن در سال است” تامین کند.
او گفت: “هشت سال دیگر باید در وضعیتی باشیم که رهبری گفتند که همان توان تولید ۱۹۰ هزار سو است که علاوه بر تامین نیاز یک سال نیروگاه بوشهر نیازهای ما برای سوخت راکتورهای تحقیقاتی را نیز تامین می کند”.
آیتالله خامنهای اوایل تابستان گذشته درباره ظرفیت غنی سازی ایران گفته بود که “ما به ۱۹۰ هزار سو احتیاج داریم. ممکن است این نیاز مال امسال و دو سال دیگر و پنج سال دیگر نباشد، اما این نیاز قطعى کشور است”.
اکنون آقای صالحی زمان مورد نظر ایران برای رسیدن به این ظرفیت را هشت سال عنوان کرده و گفته “آمادگی داریم به صورت پلکانی این دوره را طی کنیم. ما گفتهایم که پله اول برای آنهاست که چه باشد، اما پله آخر باید برای ما باشد.”
اما آن طور که آقای صالحی میگوید، طرف مقابل دورهای “دورقمی” (بیش از ۱۰ سال) را برای رسیدن به این ظرفیت پیشنهاد کرده که با زمان مورد نظر ایران “به نسبت فاصله زیادی دارد”.
به گفته آقای صالحی در مذاکرات وین در ماه آذر و پیش از تمدید مجدد مهلت توافق نهایی، طرفهای مذاکره “تقریبا به تفاهم کامل رسیده بودند و بین دو طرف کلیات پذیرفته شده بود. اما اتفاقی افتاد که طرف مقابل یک دفعه عقب نشینی کرد”.
او به طور مشخص بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را به کارشکنی در مذاکرات متهم کرده است.
‘تغییر روند آژانس بعد از البرادعی’
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران همچنین با اشاره به اختلافات ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت که با آغاز ریاست یوکیا آمانو و آمدن او به جای محمد البرادعی روند رسیدگی به پرونده ایران شکل دیگری گرفت.
به گفته آقای صالحی، آقای آمانو با تمرکز روی “مطالعات ادعایی” آن را به مسئله اصلی تبدیل کرده است.
مطالعات ادعایی به اسنادی مربوط میشود که آژانس در ارتباط با ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هستهای ایران در حال تحقیق درباره آن است. ایران این اسناد و شواهد را ساختگی میداند.
به گفته آقای صالحی، ۱۸ سوال در ارتباط با پرونده هستهای ایران از سوی آژانس مطرح شده که ایران به ۱۶ مورد آن پاسخ داده است.
او درباره دو سوال دیگر گفته که آژانس “حاضر نیست این دو موضوع را دوستانه حل کند”.
دور بعدی مذاکرات ایران و کشورهای ۱+۵ از ۱۵ ژانویه (۲۵ دی ماه) در سطح معاونان وزرای خارجه در ژنو برگزار میشود. پیش از این مذاکرات، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران با جان کری، همتای آمریکاییاش دیدار خواهد کرد.
در مذاکرات ماه نوامبر گذشته (آذر ماه) دو طرف موافقت کردند که مهلت رسیدن به توافق نهایی را تا تابستان آینده تمدید کنند.