جدول مدالهای المپیک زمستانی معمولا با نام کشورهایی پر میشود که ورزشکارانشان یا در نزدیکی پیستهای اسکی بزرگ شدهاند یا استعداد ورزشهای زمستانی را در خونشان دارند.
المپیک ۲۰۱۸ پیونگچانگ اما با داشتن شرکتکنندگانی از کشورهایی که نامشان کمتر در بازیهای زمستانی دیده میشود، این معادله را به هم زده است. ورزشکارانی که برای کسب سهمیه المپیک مسیری بسیار سخت را طی کردهاند.
این مطلب نگاهی دارد به پیشینه تعدادی از این المپیکیهای متفاوت:
هر بار اسکی میکنم، انگار بخشی از وجودم را از دست میدهم
پیتا تافاتوفا، تکواندوکار تونگایی با لباس محلی خاصی که در افتتاحیه المپیک ۲۰۱۶ ریو به تن داشت، به یکی از موضوعات داغ این مسابقات تبدیل شد. حالا دو سال از زمانی که تصاویر این ورزشکار با بالاتنه عضلانی برهنه و آغشته به روغن، فضای مجازی را پر کرد گذشته و او این بار در بازیهای پیونگچانگ در رشته اسکی صحرانوردی شرکت میکند تا یکی از متفاوتترین ورزشکارانی باشد که هم در المپیک زمستانی شرکت کردهاند و هم در المپیک تابستانی.
حق نشر عکسGETTY IMAGES
تافاتوفای ۳۴ ساله تا یکی دو سال پیش حتی چشمش به برف هم نیفتاده بود اما همه تلاشش را کرد تا از پس چالشی که به عقیده خودش ” کاملا غیرممکن” بود برآید. او در نهایت ماه گذشته در آخرین تورنمنت انتخابی در ایسلند موفق به کسب سهمیه المیپک زمستانی در رشته اسکی صحرانوردی شد. او در مورد المپیک زمستانی گفت:”هر بار اسکی میکنم، انگار بخشی از وجودم را از دست میدهم. سوزشی در من شروع میشود که یک یا دو ساعت آن را در خودم تحمل میکنم. تا حالا نشده در مسابقهای اصلا درد نداشته باشم.”
مصائب یک اسکیباز سیاهپوست
سابرینا سیمادر، اسکیباز اهل کنیا به دیدن چهرههای متعجب عادت دارد. دیدن اسکیباز سیاهپوست چیزی نیست که چشمها به آن عادت داشته باشد. اسکیباز ۱۹ ساله که در رشته آلپاین فعالیت میکند دومین ورزشکار کنیایی در تاریخ المپیک زمستانی است. وقتی اسکیبازان از کشورهایی که این ورزش در آنها سابقه چندانی ندارد به المپیک راه پیدا میکنند، معمولا در رشتههایی که از نظر تکنیکی “امنتر” به حساب میآیند مسابقه میدهند مثلا مارپیچ کوچک یا بزرگ.
حق نشر عکسGETTY IMAGES
اوضاع برای سیماندر اما فرق دارد. او متولد کنیاست اما در اتریش بزرگ شده و در رشته اسکی مارپیچ سرعت هم مسابقه داده است، سرعت در این مسابقات گاهی تا حدود ۱۰۰ کیلومتر در ساعت هم بالا میرود. سابرینا در مورد اسکی گفت: “ابتدا مردم خیلی به من نگاه میکردند، ایرادی ندارد، وقتی اسکیباز سیاهپوست باشی سرها به سویت برمیگردد. اما وقتی عملکردت بهتر میشود و پیشرفت میکنی، آنها را با خودت همراه میکنی.”
سابرینا برای به دست آوردن سهمیه المپیک کره جنوبی از اسپانسرها و سرمایهگذاریهای جمعی کمک زیادی گرفت. او میگوید رابطه چندان خوبی با کمیته ملی المپیک کنیا ندارد. به عقیده او مسئولان این کمیته آگاهی کافی نسبت به اسکی، لوازم و هزینههای مرتبط با آن ندارد.
همچون خرگوشی که از شیر فرار میکند
در غنا دمای هوا از ۲۰ درجه سانتیگراد پائینتر نمیآید. این اما باعث نشده آکواسی فریمپونگ، از کسب سهمیه المپیک زمستانی که گاهی اوقات دما در آن به ۲۰ درجه سانتیگراد زیر صفر میرسد، ناامید شود. ورزشکار ۳۲ ساله در غنا به دنیا آمد و مادربزرگش او و ۹ نوه دیگرش را در خانهای با یک اتاق بزرگ کرد.
حق نشر عکسCOCOA FROM GHANA
فریمپونگ وقتی ۸ ساله شد به هلند رفت تا با مادرش زندگی کند. او از ۱۵ سالگی دویدن را به شکل حرفهای شروع کرد و در ۲۰۰۳ قهرمان مسابقات دو و میدانی نوجوانان هلند در رشته دوی ۲۰۰ متر شد. در ۲۰۱۰ هم مستندی با عنوان “نظریه خرگوش” در مورد زندگی او ساخته شد. خود او میگوید: ” سامی مانسلز، مربی سابقم همیشه مثال خرگوشی را میزد که در قفس است و آماده فرار از دست شیر. من همان خرگوش هستم و توانستهام از دست شیرهایی که در گذشتهام بودند، فرار کنم. آنها دیگر نمیتوانند من را بخورند.” او در المپیک پیونگچانگ در رشته اسکلتون مسابقه میدهد.
از زاغههای برزیل تا تپههای برفی پیونگچانگ
ویکتور سانتوس برزیلی که در المپیک کره جنوبی در رشته اسکی صحرانوردی رقابت میکند، کارش را با اسکی روی زمین خیابانهای یکی از محلههای فقیرنشین سائوپائولو آغاز کرد، در پروژهای که لئوناردو ریبلا، قهرمان برزیلی دو دوره المپیک زمستانی راه انداخته بود.
حق نشر عکسGETTY IMAGES
عجیب نیست که برزیلیهای عاشق فوتبال در هفت دوره حضورشان در المیپک زمستانی حتی یک مدال هم نبردهاند و به همین دلیل بود که وقتی سانتوس سراغ اسکی رفت، چشمهای پدر و مادرش گرد شد. سانتوس در مورد واکنش برزیلیها به اسکی صحرانوردی گفت:” بعضیها بیش از حد روی فوتبال تعصب دارند و نمیخواهند هیچ ورزش دیگری را قبول کنند.”
تیم مشترک دو کره
خیلی عجیب است وقتی ببینید دو کشوری که رسما با هم در جنگ هستند یک تیم مشترک در المپیک دارند؛ اتفاقی که با تشکیل تیم مشترک هاکی روی یخ زنان کره شمالی و جنوبی افتاد. تنشها میان دو کره در طول دوران آماده سازی برای المپیک، موجب به خطر افتادن میزبانی کره جنوبی شد. در ماه سپتامبر ، فرانسه پیشنهاد داد که اگر امکان تأمین امنیت شرکتکنندگان وجود ندارد، این بازیها باید بایکوت شوند. ۶ ماه بعد اما کره شمالی و جنوبی در کنار هم برای کسب مدال تلاش میکنند.
حق نشر عکسGETTY IMAGES
یکی دیگر از نکات جالب تیم هاکی مشترک دو کره، حضور مالیسا برانت در این تیم است؛ بازیکتی که خواهرخواندهاش ، هانا در تیم هاکی روی یخ آمریکا بازی میکند. پدر و مادر هانا، ماریسا که در کره جنوبی به دنیا آمده را سالها پیش به فرزندی قبول کرده بودند. این دو خواهر ۱۱ ماه با هم تفاوت سنی دارند.
تاریخسازی زنان در رشته بابسلد
۳۰ سال بعد از زمانی که تیم بابسلد ( سورتمه سری) مردان جامائیکا با حضور در المپیک زمستانی ۱۹۹۸ کالگاری تاریخسازی کرد و حتی الهام بخش فیلمی به نام “کول رانینگز” Cool Runnings شد، این کشور حالا اولین تیم زنان در این رشته را به بازیهای پیونگ چانگ فرستاده است.
تیم بابسلد مردان در بازهای ۱۹۹۸، اولین تیمی بود که این کشور استوایی در این رشته به المپیک زمستانی میفرستاد و همین موضوع باعث شهرتشان شد. آن تیم در آن بازیها شکست بدی خورد، تیم ۲۰۱۸ زنان اما با توجه به اینکه در جام جهانی وینتربرگ در دسامبر مقام هفتم را به دست آورده، انتظار میرود جزء ده تیم برتر بازیهای پیونگچانگ باشند.
اعضای تیم بابسلد زنان جامائیکا البته تنها زنانی نیستند که در رشته بابسلد تاریخسازی میکنند، تیم بابسلد زنان نیجریه اولین تیم آفریقایی در تاریخ است که در این رشته در المپیک زمستانی شرکت کرده است.
تام رینولدز bbc