یک گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، با ابراز نگرانی درباره آثار انسانی تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران، این تحریمها را ‘نامشروع’ و عامل فقیرشدن میلیونها ایرانی خوانده و نسبت به پیآمدهای آن در محدود کردن دسترسی ایرانیان به مواد غذایی و دارو هشدار داده است.
آمریکا با خروج از برجام، توافق هستهای، از دو هفته پیش یک بخش از تحریمها علیه ایران را بازگردانده است و از دو ماه و نیم دیگر (چهارم نوامبر) هم دور بعدی این تحریمها را دوباره اجرا میکند.
ادریس جزایری، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، گفته است: “اگر تحریمی علیه یک کشور اجرا میشود، این تحریمها باید موجه باشد و به رنج انسانهای بیگناه منجر نشود.”
او که گزارشگر ویژه در بررسی آثار منفی اقدامات تنبیهی یکجانبه است، گفته که بازگرداندن تحریمها علیه ایران “خالی از مشروعیت” است.
آقای جزایری، که قبلا دیپلمات کشور الجزایر بوده است، گفته مخالفت همه اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل و “در واقع همه همپیمانان بینالمللی”، “نامشروعبودن” بازگرداندن تحریمهای ایران را تایید میکند.
با توافق هستهای ایران و شش قدرت جهانی، آن دسته از تحریمهای ایران که بابت فعالیتهای هستهایاش اعمال شده بود، تعلیق شد ولی با خروج آمریکا از برجام، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده دستور داده است که این تحریمها دوباره اعمال شوند.
او دو هفته پیش در ۶ اوت دستور داد که یک بخش از تحریمها علیه ایران بازگردد؛ از جمله شامل تحریم فلزات گرانبها؛ که بر معاملههایی تاثیر میگذارد که تبادل این فلزات به جای استفاده از دلار میشد برای ایران کارساز باشد.
از دو ماه و نیم دیگر، ۴ نوامبر، آمریکا دور بعدی این تحریمها را دوباره اجرا میکند. این دور دوم، تحریمهای گزندهتری هم خواهد بود چون اصلا فروش نفت ایران را هدف میگیرد. مقامهای دولت ترامپ میگویند میخواهند فروش نفت ایران به صفر برسد.
دولت آمریکا، و برخی همپیماناناش شامل اسرائیل، امارات و عربستان سعودی، میگویند توافق هستهای برای مواجهه با جمهوری اسلامی کافی نیست و باید “توافق جامعتری” سر بگیرد که از جمله به فعالیتهای موشکی ایران، سیاستهای تهران در منطقه و حمایتش از گروههایی که آمریکا آنها را تروریست میداند، بپردازد.
دارو و غذا بهطورمشخص هدف تحریمهای ایران قرار نگرفتهاند اما کارشناسان میگویند با سختترشدن صادرات و واردات به ایران، این بخش از اقتصاد ایران هم تحت تاثیر قرار میگیرد.
در ماههای گذشته که هنوز تحریمهای آمریکا علیه ایران برنگشته بود، و با بالاگرفتن بحران ارزی در ایران، خیلی از شهروندان در ایران از افزایش شدید قیمت دارو میگویند و کمیاب یا بعضا نایابشدن برخی داروهای حیاتی.
به همین دلیل برخی ناظران میگویند سوءمدیریت عامل مشکلات مشکلات بازار دارو در ماههای اخیر بوده است.
ادریس جزایری، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، گفته است: “این تحریمهای غیرموجه و زیانبار، دارد اقتصاد و پول ایران را ویران میکند، میلیونها نفر را به فقر میکشاند و کاری میکند که تهیه کالاهای وارداتی دیگر در استطاعت مردم نباشد.”
او در این باره از تلاشهای اتحادیه اروپا برای مقابله با این “بیعدالتی” تقدیر کرده و از جامعه بینالمللی خواسته است “متحد شوند تا جهان عرصه یک جنگ اقتصادی همهگیر نشود.”
شورای حقوق بشر سازمان ملل در سالهای گذشته برای رسیدگی به وضع حقوق بشر در ایران سه گزارشگر ویژه منصوب کرده بود که حکومت ایران به آنها اجازه نداده است برای تهیه گزارش به این کشور سفر کنند.
bbc