گزارش هیئت تحقیق درباره نقش بریتانیا در جنگ عراق امروز، چهارشنبه ۶ ژوئیه، هفت سال پس از آغاز تحقیق منتشر شد.
جان چیلکات، رئیس هیئت تحقیق، پیش از انتشار گزارش در نشستی مطبوعاتی گفت آغاز جنگ عراق آخرین انتخاب ممکن نبود اما دولت وقت بریتانیا قبل از آن که راه‌های مسالمت‌آمیز و دیپلماتیک برای خلع سلاح عراق به بن‌بست برسد، تصمیم گرفت که به جنگ برود.
گزارش جان چیلکات درباره چگونگی تصمیم‌گیری برای حمله به عراق، اطلاعات ارائه‌شده، برنامه‌ریزی‌های قبلی، اجرای عملیات و همچنین مدیریت عراق پس از صدام، انتقادهایی جدی را مطرح می‌کند.
یافته‌های تحقیق جنگ عراق
- بریتانیا پیش از آن که گزینه‌های مسالمت‌آمیز به بن‌بست برسد وارد جنگ شد و گزینه نظامی “آخرین انتخاب” نبود.
- اشغال عراق بر مبنای اطلاعات و ارزیابی‌های مخدوشی انجام شد که به اندازه کافی به چالش گرفته نشدند.
- مبانی قانونی جنگ عراق به هیچ وجه کافی نبود.
- تهدید ناشی از تسلیحات کشتار جمعی عراق با میزان اطمینان غیرقابل توجیه بزرگ و فوری جلوه داده شد.
- فرماندهان نظامی بریتانیا توانایی‌های خود را بیش از حد خوش‌بینانه ارزیابی کردند و بر همین مبنا تصمیمات غلطی گرفتند.
- زمان برای آمادگی نیروهای نظامی اعزامی بسیار کم بود و حتی در مواردی تجهیزات نیروهای بریتانیایی ناکافی بود.
- تونی بلر روی توانایی خود برای تاثیرگذاری بر تصمیمات دولت آمریکا بیش از حد حساب می‌کرد.
- تونی بلر در نامه‌ای به جورج بوش نوشت: “هرچه شود با تو هستم”. گزارش چیلکات می‌گوید حفظ رابطه بریتانیا و آمریکا به حمایت بی قید و شرط نیازی ندارد.
انتشار گزارش هیئت تحقیق واکنش‌های گسترده‌ای را به دنبال داشته است.
دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، گفت باید از گزارش جان چیلکات درس گرفت.
در بریتانیا گروهی از اعضای خانواده‌های سربازانی که در جنگ کشته شدند گفته‌اند که خواهان محاکمه تونی بلر هستند. فعالان ضد جنگ نیز می‌گویند که تونی بلر باید به عنوان متهم جنایات جنگی محاکمه شود.
جرمی کوربین جنگ عراق را فاجعه دانست و به عنوان رهبر حزب کارگر از مردم عراق، خانواده‌های سربازان بریتانیایی کشته شده و همچنین مردم بریتانیا عذرخواهی کرد. آقای کوربین در مقطع حمله به عراق از مخالفان جنگ و از منتقدان سرسخت تونی بلر، رهبر وقت حزب کارگر بود.
تونی بلر در نشستی مطبوعاتی پس از انتشار گزارش گفت که مسئولیت اشتباه‌های انجام شده را می‌پذیرد، اما همچنان معتقد است که تصمیم به کنار زدن صدام حسین گزینه بهتری بوده است.
آقای بلر گفت در آستانه جنگ عراق دروغ نگفته و مردم و پارلمان بریتانیا را فریب نداده و تصمیم دشواری را در شرایطی پیچیده گرفته و آنچه اهمیت دارد این است که او نهایت حسن نیت را در تصمیم‌گیری خود داشته است.
bbc
