محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، روابط با همسایگان و تسهیل امور اقتصادی را “ابَر اولویت سیاست خارجی” ایران در شرایط فعلی خوانده است.
آقای ظریف که برای پاسخ به سوالات نمایندگان به مجلس رفته بود گفت “کمتر زمانی در تاریخ جمهوری اسلامی داریم که روابط با پاکستان، افغانستان، روسیه، ترکیه، قطر و عراق این‌گونه بوده باشد.”
او به سفرش به پاکستان برای تبریک به عمران خان بعد از رسیدن به نخست وزیری اشاره کرد و گفت اولین وزیر خارجه‌ای بوده که این کار را کرده است. او با اشاره به گفتگوهای مرتب ایران و پاکستان درباره ناامنی‌های مرزی از “روابط خوب” ایران با فرمانده ارتش پاکستان نیز سخن گفت.
آقای ظریف همچنین گفت مذاکره با رئیس جمهور افغانستان درباره پنج موضوع از جمله “کمیته آب” به نتیجه رسیده و ایران منتظر نتیجه انتخابات افغانستان است.
سکوت درباره عربستان
از زمان بازگشت تحریم‌های آمریکا و اختلاف با اروپایی‌ها بر سر برجام، آقای ظریف و مقامهای وزارت امور خارجه و دولت ایران بارها به اهمیت رابطه با همسایگان اشاره کرده‌اند.
پیش از این آقای ظریف طرح عدم تعرض بین کشورهای منطقه خلیج فارس را مطرح کرده بود و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران هم در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل طرح “ابتکار صلح هرمز” را ارائه کرد.
آقای ظریف در حالی از روابط کم‌سابقه ایران با همسایگان سخن می‌گوید که تنش جاری میان ایران و عربستان همچنان به عنوان یکی از مهم‌ترین تهدیدهای امنیتی منطقه‌ای به شمار می‌آید.
وزیر امور خارجه ایران در سخنان امروز خود به روابط ایران و عربستان و متحدان منطقه‌ایش از جمله امارت و بحرین اشاره صریحی نکرد.
جنگ یمن در سال‌های اخیر مهم‌ترین نقطه اختلاف و تنش ایران با این کشورها بوده و در هفته‌های اخیر حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در عربستان تنش ریاض و تهران را به شکل کم‌سابقه‌ای بالا برده است.
عربستان ایران را به دست داشتن در این حملات متهم می‌کند اما ایران این اتهام را رد می‌کند و می‌گوید شبه نظامیان حوثی در یمن این حملات را انجام داده‌اند. شبه‌نظامیان حوثی مسئولیت این حملات را پذیرفته‌اند.
نشانه‌های مثبت؟
با گذشت چند هفته از این تنش‌ها، در روزهای گذشته گزارش‌هایی از تلاش‌های دیپلماتیک برای میانجیگری یا ارسال پیام‌هایی از سوی عربستان منتشر شده است.
آقای روحانی در سفر اخیر خود از تلاش‌های نخست وزیر پاکستان برای میانجیگری میان ایران وعربستان گفت و سخنگوی دولت ایران هم چند روز پیش از “ارسال پیام‌هایی از سوی عربستان” خبر داد.
بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران هم امروز یکشنبه ۱۴ مهر وزیر انرژی عربستان را دوست ۲۲ ساله خود خواند و گفت که اخیرا در مسکو “دیداری عبوری” با او داشته است.
آقای زنگنه گفت که ایران می‌خواهد در منطقه با همه دوست باشد و از دیگران هم خواسته که ایران را دشمن خود ندانند.
حسین نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، هم امروز گفته است که ایران از پیشنهاد مذاکره با کشورهای منطقه از جمله عربستان برای حل مناقاشات “به شدت استقبال می کند” چون معتقد است بسیاری از مشکلات از این طریق حل می‌شود.
بعضی مقامهای سعودی تلاش این کشور برای ارسال پیام به ایران یا میانجی کردن کشورهای دیگر را رد کرده‌اند اما روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز هم روز شنبه در گزارشی از تلاش‌های “غیرمستقیم” دو طرف برای کاهش تنش‌ها در سکوت خبر داد.
این روزنامه به نقل از مقامهای عراق و پاکستان گزارش داده است که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، از سران این دو کشور خواسته با مقامهای ایرانی درباره رفع تنش‌ها صحبت کنند.
به گزارش نیویورک تایمز ایرانی‌ها هم از گفت‌وگو با عربستان استقبال کرده‌اند.
bbc
