در حالیکه یک مقام سازمان ملل ارتش میانمار را مسئول آوارگی صدها هزار تن از اقلیت روهینگیا دانسته، قرار است یک هیئت عالیرتبه از این سازمان برای ملاقات با مقامات میانمار به آن کشور سفر کند.
روز پنجشنبه، ٢٠ مهر (١٢ اکتبر)، سخنگوی سازمان ملل متحد گفت که هیئتی از مقامات این سازمان به ریاست جفری فلتمن، معاون دبیرکل در امور سیاسی روز جمعه در میانمار با مقامات دولتی آن کشور دیدار و در مورد وضعیت آوارگان روهینگیا با آنان گفتگو خواهد کرد. وی در عین حال گفته است که هنوز معلوم نیست که مقامات دولتی به این هیئت اجازه دهند از ایالت راخین، محل درگیری بین نیروهای دولتی و شبهنظامیان جدایی طلب روهینگیا دیدن کند.
خبر سفر هیئت اعزامی سازمان ملل به میانمار در حالی منتشر میشود که روز پنجشنبه، جوتی سانگرا، مسئول حقوق بشر منطقه آسیا و اقیانوس آرام در سازمان ملل، از آنگسان سوچی، رهبر دولت میانمار خواست تا “به خشونت پایان دهد” و ابراز نگرانی کرد که اگر آوارگان روهینگیا از بنگلادش به میانمار بازگردند، ممکن است با خطر بازداشت مواجه شوند.
وی گفته است که “اگر روستاها کاملا ویران شده باشد و امکانات معیشت آوارگان به کل از میان رفته باشد، نگرانی ما از آن است که ممکن است دولت کسانی را که باز میگردند، زندانی کند یا در اردوگاههایی عملا تحت بازداشت قرار دهد.” دولت میانمار مسلمانان روهینگیا را از جمله قومیتهای تشکیل دهنده ملت این کشور نمیشناسد و در نتیجه، این اقلیت فاقد حقوق شهروندی است.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل براساس ٦٥ مورد مصاحبه با آوارگان روهینگیا که طی ماه گذشته وارد بنگلادش شدهاند نتیجه گرفته است که “عملیات پاکسازی” قبل از حمله شورشیان به پاسگاههای پلیس راخین در روز ٢٥ اوت آغاز شده و از جمله شامل قتل، شکنجه و تجاوز جنسی بود. به این ترتیب، استدلال دولت برمه که آوارگی هزاران تن از مسلمانان ساکن راخین را ناشی از عملیات خصمانه شورشیان مسلح قلمداد کرده اعتبار خود را از دست داده است.
زید رعد حسین، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل که اقدامات ارتش میانمار علیه مسلمانان روهینگیا را “نمونه بارز پاکسازی قومی” توصیف کرده، گفته است که این اقدامات “ترفندی از سر بدخواهی و با هدف بیجاکردن اجباری هزاران نفر بدون امکان بازگشت آنان بوده است.”
در گزارش سازمان ملل آمده است که براساس اطلاعات تایید شده، نیروهای امنیتی میانمار در مناطق شمالی راخین عمدا اموال خانوادههای روهینگیا را نابود کردند و روستاهایشان را به آتش کشیدند نه فقط برای اینکه آنان را از محل سکونتشان آواره کنند بلکه با این هدف که بازگشت این اقلیت را ناممکن سازند.
سازمان ملل گفته است که این عملیات “سازمانیافته، هماهنگ شده و منظم بود” و یک ماه پیش از آغاز عملیات نظامی، با بازداشت مردان روهینگیای زیر ٤٠ سال شروع شد با این هدف که فضای رعب و وحشت بر منطقه مستولی شود.
مسئول تحقیات سازمان ملل گفته است که “در حال حاضر، ما در موقعیتی نیستیم که بتوانیم دقیقا مشخص کنیم که آیا نسلکشی عمدی صورت گرفته یا نه اما این موضوع نباید مانع از تاکید بر وخامت وضعیتی شود که جمعیت روهینگیا درحال حاضر با آن دست به گریبان است.”
به گفته برخی منابع خبری، با وجود انتقاد شدید بینالمللی از دولت میانمار و آنگسان سوچی به خاطر سکوت در برابر خشونت ارتش علیه مسلمانان روهینگیا، به نظر نمیرسد که در برخورد ارتش با این اقلیت تغییر محسوسی روی داده باشد به این دلیل که در این کشور، که اکثریت بودایی آن اخیرا گرفتار احساسات تند مذهبی شده، برخورد با مسلمانان از حمایت عمومی برخوردار است.
روز سهشنبه این هفته، دولت میانمار گفت که اقداماتی را برای بهبود رابطه بین بودائیان و مسلمانان به خصوص در منطقه راخین آغاز کرده است اما به گفته سازمان ملل، هنوز هم ورود آوارگان روهینگیا به کشور همسایه، بنگلادش، ادامه دارد که حاکی از فشار بر آنان است. سازمان ملل گفته است که تا کنون نزدیک به پانصد و بیست هزار تن از مسلمانان روهینگیا وارد بنگلادش شدهاند و همچنان در شرایط دشواری به سر میبرند.
bbc