یک روز پس از آنکه اعلام شد کشورهای شرکت‌کننده در نشست وین در مورد تشکیل دولت انتقالی و برگزاری انتخابات در سوریه به توافق رسیده‌اند، واکنش مخالفان سوری به آن یکدست نبوده و یک نماینده مجلس سوریه از برخی جنبه های آن تمجید کرده است.
همزمان مقام های ایرانی گفته اند که به اصرار این کشور در وین بود که مساله کنار گذاشتن بشار اسد از قدرت مطرح نشد.
روز شنبه وزرای خارجه و دیپلمات‌های ارشد قدرت‌های جهان – از جمله آمریکا و روسیه – به همراه کشورهای منطقه شامل ایران و عربستان و نهادهای بین‌المللی در وین، پایتخت اتریش، گرد آمدند.
پس از نشست اعلام شد که بر سر یک نقشه راه به سوی ایجاد یک دولت فراگیرتر در دمشق ظرف شش ماه و برگزاری انتخابات تا ۱۸ ماه دیگر توافق شده است.
براساس این طرح دولت آقای اسد و گروه های مخالف باید تا ضرب الاجل اول ژانویه مذاکرات میان خود را شروع کنند. قرار است ظرف شش ماه پس از آن دو طرف بر سر تشکیل یک دولت انتقالی “معتبر، همه شمول و غیرفرقه ای” به توافق برسند.
براساس بیانیه مشترکی که سازمان ملل به نمایندگی از ۱۹ کشور و نهاد حاضر در وین منتشر کرده، دولت انتقالی تازه باید جدول زمانی تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه تحت نظارت سازمان ملل ظرف ۱۸ ماه را تعیین کند.
گفته می شود این طرح کم و بیش بر ابتکار عمل روسیه استوار است.
حسین امیر عبداللهیان معاون وزیر خارجه ایران پس از این نشست در گفت‌وگو با تلویزیون دولتی ایران گفت: “برخی شرکت کنندگان اصرار داشتند که در یک دوره شش ماهه اگر روند پیش بینی شده خوب پیش رفت، بشار اسد در انتخابات آتی ریاست جمهوری سوریه نباید کاندیدا شود که موضعی غیراصولی بود و در مقابل ما به صراحت تأکید کردیم که تنها شخص بشار اسد می تواند درباره حضور در انتخابات یا عدم حضورش تصمیم بگیرد و این تنها مردم سوریه هستند که می توانند بگویند به او رأی خواهند داد یا خیر.”
او که به نمایندگی از ایران در نشست شرکت داشت گفت: “جمهوری اسلامی ایران اجازه نداد که این مسئله در بیانیه پایانی قید شود و تأکید کردیم که فقط مردم سوریه حق دارند در این باره تصمیم بگیرند.”
خبرگزاری فرانسه روز یکشنبه گزارش داد که بعضی مخالفان سوری طرح وین را “غیرواقع بینانه” می دانند اما سایرین محتاطانه به آن خوشبین هستند.
انس العبده از “ائتلاف ملی” گفت که بیانیه وین “روشن نیست” اما پیشرفت هایی در بر دارد.
او گفت: “آتش بس به طور اصولی خوب است چون از رنج مردم می کاهد. اما مهم ترین مساله نظارت بر اجرای آن است.”
سمیر نشار از دیگر اعضای این ائتلاف طرح وین را “مایه سرخوردگی و غیرواقع بینانه” توصیف کرد و اصرار ورزید که “به یک راه حل سیاسی منجر نخواهد شد.”
او در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه پرسید: “چطور انتظار دارید که بعد از همه اتفاقاتی که در سوریه افتاده، مردم در خیابان روی همدیگر را ببوسند؟”
او شکایت کرد که در بیانیه وین به برکناری آقای اسد از قدرت اشاره نشده درحالی که این یکی از اهداف قیام مردم سوریه بوده است. به گفته او این مساله استدلال گروه های افراط گرا در سوریه را تقویت خواهد کرد که “جامعه جهانی علیه مردم سوریه سازش کرده است.”
او گفت: “بزرگترین ضربه همین بود.. این هدیه ای برای داعش، برای افراط گرایی است.”
اما حسن عبدالعظیم سرپرست “کمیته هماهنگی ملی برای تغییر دمکراتیک” که در داخل سوریه فعال است گفت که طرح وین “عملگرایانه” است. با این حال او تاکید کرد که درهای این فرآیند “به روی متمم ها باز است.”
او گفت تدابیری برای اعتمادسازی، از جمله آتش بس، آزادی زندانیان، و کمک‌رسانی جملگی جزو “گام هایی است که راه را برای یک دوره انتقالی، و تشکیل دولت و برگزاری انتخابات هموار می کند.”
استفان دی میستورا فرستاده سازمان ملل در این نشست ماموریت یافت برای برقراری آتش بس میان طرف های درگیر تلاش کند.
همزمان عمر اوسی قانوگزار سوری به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که طرح وین نکات مشترک بسیاری با طرح دولت آقای اسد دارد و آن را “یک پیروزی برای سیاست سوریه و دیپلماسی” خواند.
با این حال او گفت که انتظارات زیادی از نشست وین ندارد “چون گروه های تروریستی و بعضی کشورهای منطقه” علاقه ای به راه اندازی یک فرایند سیاسی در سوریه ندارند چون “هنوز روی سقوط رژيم سوریه با نیروی نظامی شرط می بندند.” او ظاهرا به عربستان، ترکیه و قطر اشاره داشت.
آمریکا خواهان برکناری آقای اسد است اما بنابه گزارش ها جان کری وزیر خارجه آمریکا در وین گفته است که مردم سوریه هستند که باید در یک فرآیند دمکراتیک در مورد آینده آقای اسد تصمیم بگیرند.
نشست بعدی در مورد سوریه قرار است حدود یک ماه دیگر برگزار شود.
bbc
