وزیران خارجه کشورهای گروه «بریکس» در نشست مقدماتی خود در آفریقای جنوبی خواستار بازنگری در نظم جهانی و فاصله گرفتن از کشورهای غربی شده‌اند.
نالدی پاندور، وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی گفت که هدف این گروه برعهده گرفتن رهبری در جهانی است که به گفته او، به دلیل تنش ژئوپلتیک، نابرابری و ناامنی دستخوش پراکندگی و شکاف شده است.
نام بریکس از حروف اول نام کشورهای عضو به زبان انگلیسی گرفته شده است. گروه بریکس شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است.
نشست وزیران خارجه، مقدمه اجلاس رهبران کشورهای بریکس است که قرار است در ماه اوت امسال در آفریقای جنوبی تشکیل شود و از هم اینک مساله ارتکاب جنایات جنگی توسط رهبر روسیه بر آن سایه افکنده است.
آفریقای جنوبی به این معاهده پیوسته و موظف است در صورت حضور ولادیمیر پوتین در خاک این کشور در ماه اوت، او را دستگیر کرده و برای محاکمه به دادگاه تحویل دهد.
برخی از ناظران بریکس را جایگزینی برای گروه هفت کشور توسعه یافته جهان می‌دانند که سران آن ماه گذشته نشست سالانه خود را در هیروشیما، ژاپن، برگزار کردند. رهبران برزیل و هند نیز به آن نشست دعوت شدند.
در نشست هیروشیما، رهبران شرکت کننده به شدت از روسیه و چین انتقاد کردند.
جمعیت کشورهای بریکس مجموعا بیش از ۳.۲ میلیارد نفر یعنی حدود ۴۰ درصد جمعیت تقرییا ۸ میلیاردی جهان است.
در اولین روز از نشست دو روزه وزیران خارجه بریکس در کیپ تاون، سوبرهمانیام جایشانکار، وزیر خارجه هند گفت که این گردهمایی باید «این پیام قوی را ارسال کند که جهان چندقطبی، در حال یافتن توازنی مجدد است و روش‌های قدیمی توانایی پاسخگویی به چالش‌های جدید را ندارد.»
او گفت: «تمرکزگرایی اقتصادی در قلب مشکلاتی قرار دارد که ما با آنها مواجه هستیم و همین تمرکز اقتصادی است که کشورهای متعددی را نیازمند حمایت معدودی از کشورها کرده است.»
مائورو ویرا، وزیر امور خارجه برزیل، بریکس را سازوکاری ضروری برای ایجاد نظم جهانی چندقطبی توصیف کرد و گفت که «چنین نظمی منعکس‌کننده ابزار و نیازهای کشورهای در حال توسعه است.»
ما ژئوسو، معاون وزیر خارجه چین، گفت که گروه بریکس می‌تواند گسترش یابد تا به کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای بازار نوظهور کمک کند.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه گفت که «بیش از دهها» کشور از جمله عربستان سعودی برای پیوستن به این گروه ابراز تمایل کرده‌اند.
حضور او در این نشست با تظاهرات اعتراضی همراه بود. تظاهرکنندگان تصاویری از آقای لاوروف را در دست داشتند که زیر آن عبارت «کودک‌کش» نوشته شده بود.
یکی از معترضان به خبرگزاری فرانسه گفت مشاهده مقامات آفریقای جنوبی «هنگام فشردن دست فردی که بخشی از جنایات جنگی سازمان یافته علیه کودکان اوکرینی بر عهده اوست» برایش دشوار بوده است. اشاره او به پرونده دادگاه کیفری بین‌المللی علیه ولادیمیر پوتین است.
کنگره ملی آفریقا که حزب حاکم در آفریقای جنوبی است روابط دیرینه‌ای با روسیه دارد که به سال‌های حکومت اقلیت سفید پوست قبل از سال ۱۹۹۴ باز می‌گردد. دولت آفریقای جنوبی از انتقاد از حمله روسیه به اوکراین خودداری کرده است.
در مورد مساله بازداشت ولادیمیر پوتین در صورت حضور در آفریقای جنوبی، یکی از وزیران این کشور اوایل این هفته به خبرنگار بی‌بی‌سی گفت که دولت در نظر دارد لایحه‌ای را به تصویب برساند که به دولت اختیار می‌دهد در مورد اجرا یا خودداری از اجرای احکام دادگاه کیفری بین‌المللی برای بازداشت رهبران خارجی تصمیم بگیرد.
اندرو هاردینگ، خبرنگار بی‌بی‌سی، از دکتر پاندور، وزیر خارجه آفریقای جنوبی پرسیده بود که اگر ولادیمیر پوتین در ماه اوت برای شرکت در اجلاس رهبران بریکس به آفریقای جنوبی برود چه روی خواهد داد.
او پاسخ داد: «رئیس‌جمهور [سیریل رامافوزا] موضع نهایی آفریقای جنوبی را اعلام خواهد کرد.»
یک مقام ارشد دولتی به طور خصوصی وضعیت موجود را «یک کابوس دیپلماتیک» توصیف کرد که دولت آفریقای جنوبی سراسیمه در جستجوی یافتن راه فرار از آن است.
او گفت یکی از گزینه‌های در دست بررسی انتقال محل برگزاری اجلاس رهبران به یک کشور دیگر است که ملزم به اجرای حکم دادگاه نباشد.
bbc
