آمریکا میخواهد نیروی فضایی ایجاد کند. فضانوردان احتمالا به این زودیها مسلح نخواهند شد اما به گفته مایک پنس، معاون رئیس جمهوری آمریکا، چین و روسیه مدتی است روی لیزرهای هوابرد و موشکهای ضد ماهواره کار میکنند و آمریکا باید توان مقابله با این فناوریها را داشته باشد.
مایک پنس در مورد کاری این نیروی جدید فضایی گفت: “فضا در نسل اخیر تغییرات بنیادینی را تجربه کرده. محیطی که زمانی آرام و بی سر و صدا بود حالا مکانی شلوغ و پرکشمکش است.”
این یعنی آمریکا شاخهای نظامی ایجاد خواهد کرد تا از منافعش در فضا از جمله صدها ماهواره مخابراتی و شناسایی دفاع کند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا چندی پیش به این طرح اشاره کرده و در مورد پیشرفت نظامی رقبا هم هشدار داده بود: “من چیزهایی دیدهام که شما نمیخواهید ببینید.”
واقعیت این است که قدرتهای بزرگ سالهاست از فضا برای مقاصد نظامی مثل ارتباطات و شناسایی استفاده میکنند بنابراین این سوال پیش میآید که دلیل نگرانی آمریکا چیست؟
رقابت فضایی ابرقدرتها
در فضا عملیات نظامی و غیرنظامی انجام میشود که ممکن است با هم تداخل کنند.
ناوبری ماهواره از سیستم موقعیتیاب جهانی (GPS) استفاده میکند که ارتش آمریکا اختراع کرد و بعد از مدتها اجازه استفاده غیرنظامی از آن داده شده است.
الکساندرا استیکینز، کارشناس امنیت فضایی در موسسه “رویال یونایتد سرویسز” میگوید:” مردم احتمالا هنوز نمیدانند که فضا همین الان هم محیطی نظامی است. این اتفاقی است که در دهه شصت افتاده.”
در جریان جنگ سرد، آمریکا و اتحاد جماهیر شوری در فضا نمیجنگیدند اما از ماهوارههای جاسوسی استفاده میکردند.
آمریکا یک موشک هستهای ضد ماهواره را در اقیانوس آرام مستقر کرده بود و اتحاد جماهیر شوروی هم سلاحی در اختیار داشت که میتوانست ماهواره در حال گردش را بزند.
بنابر تحقیقات بنیاد “سکیور ورلد” (Secure World) که امکانات نظامی در فضا را ثبت میکند، چین، روسیه و آمریکا سلاحهایی را آزمایش کردهاند که میتوانند ماهوارهها را نابود کنند.
اینها موشکهایی هستند که از مستقیم زمین به سمت یک ماهواره در حال گردش در مدار زمین پرتاب میشوند. این سلاحها با نام ” هممدار” شناخته میشوند و در واقع ماهوارههایی هستند که با موشک از زمین پرتاب میشوند. ماهواره بعد از جدا شدن موشک، خود را به مدار ماهواره هدف میرساند و به آن متصل میشود یا با آن برخورد میکند.
برایان ویدن، مدیر بنیاد سکیور ورلد میگوید: “در ۱۰ تا ۱۵ سال اخیر علاقه زیادی به ساخت سلاحهای ضد فضایی ایجاد شده؛ سلاحهایی که برای حمله به اهدافی در فضا استفاده شوند. بیشتر این فعالیتها را روسیه و چین انجام دادهاند اما آمریکا هم در این زمینه کارهایی کرده است.”
یکی از دلایلی اصلی که ارتش آمریکا را به دفاع از امکانات فضایی خود مجاب میکند، وابستگی شدید به ماهوارههاست. بنابر گزارش اتحادیه “پژوهشگران مسئول” که یک سازمان علمی غیرانتفاعی است، آمریکا – چه در بخش خصوصی چه دولتی- بیش از هر کشور دیگری ماهواره در فضا دارد.
چین در حال حاضر بیشتر از روسیه ماهواره دارد و ۵۸۹ ماهواره باقیمانده به دهها کشور دیگر متعلق هستند.
تعداد ماهوارههای نظامی که چین به فضا فرستاده، افزایش یافته و روسیه هم ماهوارههای نظامی خود را که بعد از سقوط اتحاد جماهیر شوروی و بحران اقتصادی از دست داد از نو ساخته است.
اولویتهای جدید آمریکا
بلدین بوئن، کارشناس جنگافزارهای فضایی در دانشگاه لستر میگوید، این نیروی فضایی آمریکا تا حدی پاسخی است به برنامههای ماهوارهای و موشکی چین که دارد به نتیجه میرسد: “آمریکا در واکنش به چین فعالیت خود را افزایش داده است.”
در سال ۲۰۰۷، چین یک موشک ضد ماهواره به فضا فرستاد تا ماهوارهای هواشناسی را که در مداری در ۸۰۰ کیلومتری زمین میچرخید ویران کند. این آزمایش با موفقیت انجام شد.
هنوز اطلاعات کافی در این باره وجود ندارد اما گفته میشود آمریکا و روسیه لیزرهای ضد ماهواره ساختهاند؛ این پرتوهایی از زمین یا هواپیما شلیک شده و حسگرهای ماهوارهها را از کار میاندازند.
گفتههای معاون رئیس جمهوری آمریکا نشان میدهد که دولت ترامپ به این تهدیدهای فضایی تازه به چشم چالش نگاه میکند و برای رویارویی با آن اولویتهای نظامی خود را از اساس بازنگری کرده است.
bbc