روز جمعه مذاکرات و دیدارهای مقامهای اروپایی برای حفظ برجام و یافتن راهحلی برای نگهداشتن ایران در توافق هستهای ادامه داشت. در همین حال یک شرکت فولاد ایتالیایی اعلام کرده فعالیتهایش را در ایران متوقف کرده است.
اتحادیه اروپا روند حقوقی حفاظت از شرکتهای اروپایی در مقابل تحریمهای آمریکا علیه ایران را از روز جمعه رسما آغاز کرد.
آمریکا به دنبال اعلام خروج از توافق برجام تحریمهای تازهای را علیه ایران آغاز خواهد کرد که دامنه آن میتواند شرکتهای اروپایی طرف تجارت با تهران را هم در بربگیرد.
اتحادیه اروپا که مخالف این تصمیم آمریکاست، اعلام کرده از منافع شرکتهای اروپایی در مقابل تحریمهای آمریکا حفاظت خواهد کرد.
آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، روز جمعه در بندر سوچی در جنوب غربی روسیه با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، درباره برجام رایزنی کرد.
آقای پوتین در نشست خبری مشترکی به همراه خانم مرکل گفت این دو “بیش از هرچیز درباره شرایط پیشآمده برای برجام پس از خروج آمریکا از این توافق” صحبت کردهاند.
صدر اعظم آلمان هم با اشاره به اینکه اروپا “برای باقینگاهداشتن ایران در برجام” در تلاش است، گفت که با وجود اختلاف دیدگاههای اروپا و آمریکا درباره برخی مسائل، “نباید اهمیت و حیاتیبودن روابط دو سوی اقیانوس اطلس را فراموش کرد یا رابطه اروپا و آمریکا را با چالش روبهرو ساخت.”
آنگلا مرکل همچنین بار دیگر به فعالیتهای ایران در زمینه موشکهای بالستیک و همچنین حضور نظامیاش در سوریه اشاره کرد و از آنها ابراز نگرانی کرد.
چه پیش از اعلام تصمیم رئیسجمهور آمریکا برای خروج از برجام و چه بعد از آن، سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان ضمن تأکید بر تمایلشان برای حفظ برجام، گفتهاند در نگرانیهای آمریکا درباره برنامه موشکی ایران و سیاستهایش در منطقه، با واشنگتن همنظر اند.
همزمان کرملین روز جمعه اعلام کرد که امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه هم قرار است بهزودی در دیدار با رئیسجمهوری روسیه با او درباره برجام گفتوگو کند.
آقای مکرون قرار است در روزهای آینده برای شرکت در همایشی اقتصادی به سنپترزبورگ روسیه سفر کند.
در همین حال شرکت فولاد دانیلی ایتالیا که در پی توافق هستهای، قراردادی ۱.۸ میلیارد دلاری با ایران امضا کرده بود، اعلام کرده که به دلیل تهدید بازگشت تحریمهای آمریکا تمامی فعالیتهای خود با ایران را متوقف کرده است.
آلساندرو ترویلین، مدیرعامل این شرکت، گفته است:”«با خروج آمریکا از توافق هستهای، به دلیل تهدید تحریمهای ثانوی، دیگر بانکها حاضر به تامین بودجه برای پروژههای ایران نیستند.”
شرکت فناوری استخراج اوتوتک فنلاند هم اعلام کرد بازگشت تحریمهای آمریکا روند انجام پروژههای ایران را کند میکند، ولی هنوز زود است که اعلام کند پروژه را ترک خواهند کرد یا نه.
اروپا در سال ۱۹۹۶ از “مقررات بازدارنده” برای حفاظت از شرکتهای اروپایی علیه تحریمهای کوبا استفاده کرد.
ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اروپا گفته بود: “این وظیفه اتحادیه اروپا است که از کسب و کارهای اروپایی محافظت کند و این به ویژه به شرکتهای کوچک و متوسط برمیگردد.”
خیز دلواپسان برای افزایش فشار بر دولت روحانی
در همین حال در تهران گروهی از نمایندگان منتقد دولت حسن روحانی آماده شدهاند که در مجلس طرحی برای وادارکردن دولت به افزایش فعالیتهای هستهای بر خلاف برجام مطرح کنند.
مجتبی ذوالنور، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران، که از قبل هم منتقد برجام بود، گفته که این طرح برای الزام دولت ایران به “اقدام متقابل” است.
با این طرح که حامیانش میخواهند با قید دو فوریت در مجلس ایران مطرح کنند، ایران باید پس از خروج آمریکا از برجام، همکاری داوطلبانه در رعایت پروتکل الحاقی را قطع کند و غنیسازی اورانیوم را بیش از سقف درنظرگرفتهشده در برجام از سر گیرد.
آقای ذوالنور گفته است با توجه به قانون موسوم به “اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام” که پاییز سه سال پیش در مجلس تصویب شده، دولت حسن روحانی برخلاف قانون عمل کرده است که با وجود خروج آمریکا از برجام، همچنان به این توافق ایران و شش قدرت جهانی عمل میکند.
bbc