شرکت هواپیمایی کامایر تنها شرکت خصوصی فعال در عرصه پروازهای داخلی افغانستان به تازگی اعلام کرده است که پروازهای داخلی خود را به ولایات غور، بامیان و بدخشان از سر میگیرد. این شرکت پس از کشته شدن کارمنداناش در حمله طالبان به هتل کانتیننتال در ژانویه ۲۰۱۸ پروازهای داخلیاش را کاهش داد.
حریم فضای افغانستان روزانه بطور متوسط شاهد ۳۰۰ تا ۵۰۰ پرواز است ولی تنها ده درصد آن پرواز های داخلی هستند. این ده درصد هم ولایاتی هستند که میدان هوایی نسبتا مناسب برای نشست و پروزا هواپیماهای بزرگ را دارند.
تا چند سال پیش هواپیماهای ۹ شرکت هواپیمایی در آسمان افغانستان در پرواز بودند ولی اکنون تنها دوشرکت یکی دولتی و دیگری خصوصی با داشتن چند فروند هواپیمای در پروازهای داخلی و خارجی فعالاند.
شرکت هواپیمایی کامایر؛ تنها شرکت فعال غیردولتی در بازار پر چالش رقابتی این صنعت، توانسته حضور اش را هنوز در فضای افغانستان حفظ کند. این شرکت تا قبل از حمله گروه طالبان به هتل کانتینتال در ژانویه ۲۰۱۸ به ولایات بامیان، غور و بدخشان پرواز داشت ولی با کشته شدن تعدادی از خلبانهایش، پروازهای داخلی به این سه ولایت را متوقف کرد.
این شرکت، هواپیماهای اجارهای کوچکی را تا آن زمان در اختیار داشت تا رفت و آمد مسافران به ولایاتی با مسیرهای “صعب العبور” را تسهیل کند. حالا کامایر در تلاش از سرگیری پروازهایش به این ولایات است.
مسولان کامایر میگویند از یک سو نبود هواپیماهای کوچک یک چالش است، از سوی دیگر پرداخت هزینههای”مالیاتی” بالا برای شرکت های داخلی بار سنگینتری را تحمیل میکند.
داود شریفی مشاور این شرکت میگوید سوخت و قطعات هواپیما توسط شرکتهای خصوصی وارد میشود و دولت مالیات متعدد اخذ میکند. آقای شریفی به بیبیسی گفت” حمایت از شرکتهای خصوصی آنگونه که در دیگر کشور ها وجود دارد ما از آن مستفید نشدهایم ولی با وجود این مشکلات، کامایر پروازهایش به ولایات هرات، هلمند، قندهار، بلخ، زرنج و فراه را حفظ کرده است.”
او میگوید بیشتر ولایتهای افغانستان فرودگاههای مناسب ندارند و”کامایر در نظر دارد تا پایان سال ۲۰۱۸ و با در اختیار گرفتن هواپیمای کوچک، پرواز به ولایتهای غور، بامیان و بدخشان را از سر گیرد”.
چالش شرکتهای هواپیمایی افغانستان
چالش های فرا روی صنعت هوانوردی در افغانستان کم نیستند. این دو شرکت اکنون هواپیماهای کوچک در اختیار ندارند تا ولایتهای این کشور پرواز کنند. برخی ولایات میدان هوایی مناسب و شماری از ولایتها هم مسافر کافی برای هواپیماهای مسافربری بزرگتر ندارند.
با این حال، شرکت هواپیمایی دولتی آریانا با وجود داشتن حمایت دولت نتوانست جای خالی پروازهای داخلی را پر کند.
منیر ایلیاد، رئیس تجارتی شرکت هواپیمایی آریانا میگوید این شرکت هواپیماهای ایرباس و بوئینگ در اخیتار دارد و تنها میتواند به سه ولایت افغانستان پرواز کند. به گفته آقای ایلیاد پرواز های داخلی شرکت آریانا در کمترین حد خود رسیده است.
او گفت “آریانا در حال حاضر به ولایتهای بلخ، قندهار و هرات پرواز دارد. در گذشته پروازها زیادتر بود. به بدخشان، قندز، فراه، بامیان و نیمروز پرواز داشتیم.”
آقای ایلیاد دلیل کاهش پروازهای داخلی را کمبود هواپیما عنوان نموده گفت” تقاضای که در بازار وجود دارد این هواپیماها کافی نیست و خدماتی را که این شرکت ارایه میکند مشتری زیاد دارد”.
مسوولان اداره هوانوردی ملکی افغانستان که مسوولیت مدیریت خدمات هواپیمایی را به عهده دارد، میگوید، پروازهای داخلی بر اساس تقاضا و نیازمندیها صورت میگرد.
محمود شاه حبیبی، رئیس اداره هوانودی ملکی، شرکت های هوانوردی آریانا و کامایر ابراز آمادگی کردهاند تا پرواز های محلی را افزایش بدهند.
بگفته آقای حبیبی “اداره هوانوردی در نظر دارد که پرواز به ولایتهای که میدان هوایی دارند در ظرف دو تا سه هفته دیگر از سر بگیریم”.
او گفت قرار است شرکتهای موجود هوانواردی تا کمتر از یک ماه هواپیماهای کوچکتر را وارد خط پرواز کنند.
صنعت هوانوردی در افغانستان پدیده جدید است و میلیون ها دالر سرمایهگذای در این بخش هم نتوانسته با ثبات باقی بماند.
نبود پروازهای محلی مردم را وادار میکند تا با قبول خطرات امنیتی از راه های ناامن زمینی عبور کنند و راههای زمینی شماری از ولایات با رسیدن فصل زمستان برای چندیدن ماه بروی ترافیک مسدود میگردد.
بسیاری از افغانها از سرناگزیری به دلیل ناامن بودن راههای زمینی برای مسافرت از پروازهای هوایی داخلی استفاده میکنند. مشکل افغانها به خصوص کارمندان دولت و نیروهای نظامی سفر زمینی به ولایات ناامن است. سفر هوایی نیز در افغانستان فقط به ولایاتی صورت میگیرد که میدانهای هوایی بزرگ برای نشست و برخواست هواپیماهای بزرگ را دارند. در نتیجه نه راه زمینی امن است و نه راه هوایی بدیلی برای آن وجود دارد.
bbc