سران کشورهای مسلمان که در عربستان دور هم جمع شدهاند بامداد شنبه حمایت قاطع خود از فلسطینیان را در حالی اعلام کردند که آمریکا خود را آماده ارایه طرح صلحی در خاورمیانه میکند که به “معامله قرن” شهرت یافته و اکثر کشورهای اسلامی به جانبداری آن از اسرائیل مشکوکند.
در جلسه پایانی سازمان همکاریهای اسلامی که طی چند روز گذشته در شهر مکه عربستان برگزار شد رهبران ۵۷ کشور اسلامی انتقال مناقشهبرانگیز سفارت آمریکا از تلآویو به بیتالمقدس را محکوم کردند و از “بایکوت” کشورهایی که به دنبال آمریکا سفارت خانههای خود را به این شهر منتقل کنند سخن گفتند.
سران کشورهای مسلمان که در سه روز گذشته این اجلاس با رهبری عربستان، ایران را به شدت مورد انتقاد قرار داده بودند، در بیانیه خود همچنین به رسمیت شناختن بلندی های جولان به عنوان بخشی از خاک اسرائیل از سوی دونالد ترامپ را محکوم کردند.
این بیانیه سازمان همکاریهای اسلامی که موضع ۵۷ کشور مسلمان عضو این سازمان را در مخالفت با تصمیم ماه دسامبر گذشته رئیسجمهوری آمریکا نشان میدهد در آستانه سفر جرد کوشنر، داماد و مشاور عالی دونالد ترامپ صورت میگیرد که بنا دارد در جریان اجلاسی که تا چند هفته دیگر در بحرین برگزار می شود طرح جدیدی برای صلح خاورمیانه ارایه کند.
بیانیهای که احتمالا تنها محور این اجلاس بود که ایران هم با آنها همسو بود.
ایران و ترکیه در این اجلاس حاضر نشدند و عراق، دیگر کشور بزرگ مسلمان منطقه هم تلاش کرد در این اجلاس از موضعگیری علیه تهران پرهیز کند.
طرحی که به “معامله قرن” شهرت یافته در چند هفته گذشته با واکنشهای فراوانی روبرو شده است. در حالی که دونالد ترامپ از آن تمجید فراوان کرده، فلسطینیان از هم اکنون آن را رد کردهاند و گفتهاند این طرح به طور فزایندهای به نفع اسرائیل است و از این کشور جانبداری میکند.
فلسطینان بخش شرقی بیتالمقدس را پایتخت کشور مستقل آینده خود میدانند و میگویند آمریکا با به رسمیت شناختن این شهر به عنوان پایتخت اسرائیل و انتقال سفارتخانه خود از تل آویو به بیتالمقدس عملا طرح تشکیل دو کشور مستقل میان اسرائیل و فلسطینیان را ناممکن کرده است.
جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد آقای ترامپ که روز گذشته (جمعه) به بیتالمقدس سفر کرده بود طی سفری به خاورمیانه بنا دارد پیش از طرح “معامله قرن” با کشورهای مسلمان عمده چون عربستان سعودی رایزنی کند.
با وجود این، ملک سلمان، پادشاه عربستان روز شنبه به رهبران کشورهای مسلمان گفت: “مساله فلسطینیان سنگ بنای سازمان همکاریهای اسلامی است و تا زمان برآورده شدن مطالبات بر حق برادران فلسطینی در هسته کانونی این سازمان باقی خواهد ماند.”
پادشاه عربستان تاکید کرده: “ما هرگونه تلاش برای تغییر مالکیت تاریخی و قانونی قدس (بیتالمقدس) را موکدا محکوم میکنیم.”
“حملات تروریستی“ در خلیج فارس
اجلاس سران سازمان همکاریهای اسلامی روز جمعه در حالی مساله فلسطینیان را در کانون توجه قرار داد که در سه روز گذشته ایران بخش عمده بحث های میان رهبران کشورهای اسلامی را به خود اختصاص داده بود.
ملک سلمان، پادشاه عربستان در حالی که ریاست این اجلاس را برعهده داشت با “تروریستی” خواندن وقایع اخیر برای چند نفتکش در خلیج فارس به رهبران کشورهای حاضر در این اجلاس نسبت به آنچه “تهدید ایران” خواند هشدار داد.
بیانیه اجلاس مکه، ضمن ابراز همبستگی با عربستان سعودی، به انتقاد شدید از ایران پرداخته و جمهوری اسلامی را به اخلال در امنیت منطقه از جمله از طریق حمایت از شورشیان حوثی در یمن و دخالت در امور کشورهای دیگر متهم کرده است.
بیانیه رهبران کشورهای عرب “حملات تروریستی شبهنظامیان حوثی تابع ایران و رفتارهای رژیم ایران در منطقه” را مورد انتقاد شدید قرار داده و حمله پهبادی به تلمبهخانه نفتی عربستان و “حملات انجام شده به کشتیهای تجاری در آبهای منطقهای امارات متحده عربی” را به شدت محکوم کرده است. رهبران عرب ادامه شلیک موشک حوثیهای یمن به سوی خاک عربستان را نیز محکوم دانسته و خواستار توقف آن شدهاند.
ایران قویا دست داشتن در این خرابکاریها را رد کرده است.
در این بیانیه آمده است که رهبران کشورهای عرب میکوشند “با احترام جمعی به مبانی حسن همجواری و خودداری از دخالت در امور دیگران” امنیت و ثبات منطقه را حفظ کنند در حالیکه “رفتارهای رژیم جمهوری اسلامی ایران در منطقه، در تعارض با این اصول، امنیت و ثبات منطقه را تهدید میکند.” این بیانیه بر “همبستگی و وحدت کشورهای عرب در مقابل دخالتهای ایران در امور داخلی کشورهای منطقه” تاکید گذاشته است.
در نشست مکه، رهبران اکثر کشورهای شرکتکننده در سخنرانیهای خود از مواضع عربستان سعودی علیه سیاست منطقهای جمهوری اسلامی ایران حمایت کردند اما رئیس جمهوری عراق خواستار تلاش برای حل اختلافات ایران و عربستان شد. رسانههای خبری ایران در گزارشهای روز جمعه موضع گیری رئیس جمهوری عراق را مورد تاکید قرار دادهاند.
رئیس جمهوری عراق در سخنان خود با یادآوری اینکه کشورش ١٤٠٠ مرز مشترک با ایران دارد، گفت که رعایت امنیت همسایگان از اصول نگرش اسلامی و عربی است و افزود که تمامی کشورهای منطقه باید با همکاری یکدیگر، ثبات و امنیت را حفظ کنند.
خبرگزاری ایسنا هم روز شنبه (اول ژوئن) به نقل از مقامهای عراقی نوشت که رئیس جمهور عراق در حاشیه اجلاس مکه برای میانجیگری میان ایران و عربستان اقدام خواهد کرد و پیشنهاد محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران برای شکل بخشیدن به پیمان عدم تخاصم میان کشورهای منطقه را با پادشاه عربستان مطرح خواهد کرد.
bbc