جو بایدن تنها کسی است که بین دونالد ترامپ و یک دوره چهار ساله دیگر در کاخ سفید قرار گرفته است.
حزب دموکرات رسما او را که معاون باراک اوباما، رئیس جمهوری سابق بود به عنوان نامزد حزب برای رقابت با دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری نوامبر امسال برگزیده است.
جو بایدن برای طرفدارانش کارشناس سیاست خارجی با چند دهه تجربه در تشکیلات سیاسی پایتخت، سخنوری سلیس و برخوردار از جاذبه ای است که به سادگی می تواند با مردم عادی ارتباط برقرار کند. او فردی است که با شهامت با فجایعی در زندگی شخصی رویارو بوده و آنها را پشت سر گذاشته است.
در مقابل، منتقدان جو بایدن او را یکی از اعضای طبقه سنتی حکومتی می دانند که عمر مفیدش تمام شده و به گاف های مشمئز کننده مشهور است. (و تمایلی نگران کننده هم به بو کردن موی زنان دارد.)
آیا جو بایدن توانایی آن را دارد که دونالد ترامپ را از کاخ سفید بیرون کند؟
چرب زبانی
بایدن با راه و رسم مبارزات انتخاباتی بیگانه نیست. فعالیت او در سنای آمریکا در سال ۱۹۷۳ یعنی ۴۷ سال پیش شروع شد و برای اولین بار در سال ۱۹۸۷ یعنی ۳۳ سال پیش در اولین مبارزه برای کسب نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد.
سابقه جو بایدن نشان می دهد که هم استعدادی طبیعی برای جلب نظر مخاطبان خود دارد و هم به مثابه یک بمب ساعتی است که ممکن است با یک جمله نامربوط همه چیز را به باد دهد.
اولین تلاش او در راه رسیدن به کاخ سفید پیش از آنکه کاملا به راه افتاده باشد زمینگیر شد زیرا هنگام سخنرانی در یک گردهمایی انتخاباتی عنان زبان را از دست داد. (مبارزات انتخاباتی فعلی سومین تلاش او برای رسیدن به ریاست جمهوری است).
او سخنرانی خود در آن گردهمایی را با این جملات آغاز کرد که “اجداد من کارگران معادن زغال سنگ در شمال شرق پنسیلوانیا بودند” و افزود که خودش همیشه از اینکه آنها هرگز فرصتی درخور را برای بهره برداری از فرصت های زندگی به دست نیاوردند خشمگین بوده است.
البته هیچیک از اجداد جو بایدن کارگر معدن نبود و او این جمله (و جملات متعدد دیگری از سخنران هایش را) از سخنرانی نیل کیناک، سیاستمدار بریتانیایی به سرقت برده بود که اجدادش واقعا کارگران معدن بودند.
و این فقط یکی از موارد متعددی است که به “بمب های جو” شهرت یافته است.
به عنوان نمونه، در یک سخنرانی در سال ۲۰۱۲، در مباهات به تجربه سیاسی خود گفت: “ببینید، باید به شما بگویم که من با هشت رئیس جمهوری رابطه داشتم و با بعضی از آنها رابطه نزدیک” که به زبان عامیانه به معنی آن بود که با آنها ارتباط جنسی داشته است در حالیکه منظورش فقط دوستی بود.
در جریان مبارزات انتخاباتی باراک اوباما در سال ۲۰۰۹، او نامزد تصدی سمت معاونت ریاست جمهوری بود. در یک سخنرانی بازهم گاف بزرگی از او سر زد.
او در یک سخنرانی انتخاباتی برای توضیح برنامه های دولت در صورت انتخاب باراک اوباما گفت: “احتمال سی درصد وجود دارد که در مورد مدیریت اقتصادی اشتباه کنیم.”
البته او خوش شانس بود که اولین نامزد سیاهپوست برای ریاست جمهوری آمریکا او را به عنوان معاون خود برگزید هر چند پیشتر در شرح امتیازات اوباما گفته بود: “اولین آمریکایی آفریقایی تبار دارای گرایش های معمول سیاسی و آدمی خوش چهره”.
با وجود همه اینها، در جریان رقابت برای گزینش نامزد حزب دموکرات در انتخابات آینده جو بایدن از حمایت وسیع رای دهندگان سپاهپوست برخوردار شد هر چند اخیرا در یک برنامه گفتگوی رادیویی بازهم یک گاف احمقانه و فاجعه بار از او سر زد.
در این گفتگو، او در مورد سیاهپوستانی که در نظر دارند به دونالد ترامپ رای بدهند گفت: “اگر شما در تصمیم گیری در این مورد مردد هستیند که باید به من رای بدهید یا به ترامپ، پس سیاهپوست نیستید.”
همین یک جمله به توفانی رسانه ای تبدیل و باعث شد تا تشکیلات تبلیغاتی بایدن سراسیمه در صدد رفع و رجوع این اتهام برآید که جو بایدن پیشاپیش گفته که همه سیاهپوستان آمریکایی باید به او رای بدهند.
به خاطر همین عادت به گاف های زننده است که سال گذشته یکی از نویسندگان مجله نیویورکر نوشت: “اظهارات سردستی بایدن چیزی است که ظاهرا تلاش تمامی گروه تبلیغاتی او متوجه جلوگیری از آنهاست.”
مبارز انتخاباتی کهنه کار
در عین حال، مهارت او در سخنرانی روی دیگری هم دارد. در جهان سیاستمداران روبات مانند که از دهانشان فقط حرف های به دقت برنامه ریزی شده خارج می شود، راه و روش جو بایدن باعث می شود که به عنوان یک آدم واقعی به نظر برسد.
او گفته است که با یادآوری لکنت زبانش در دوران کودکی، ترجیح می دهد به جای خواندن از روی اوتوکیو، از ته دل حرف بزند.
بایدن می تواند یک گردهمایی کارگران نیمه ماهر را با یک سخنرانی فی البداهه به هیجان بیاورد و بعد بلافاصله وارد جمعیت شود، با مردم دست بدهد، دستی به پشتشان بزند و مثل یک خواننده راک مو سفید، با آنها عکس سلفی بگیرد.
جان کری، از نامزدهای سابق ریاست جمهوری و وزیر خارجه در دولت اوباما-بایدن در مصاحبه با مجله نیویورکر گفته است: “او می تواند توجه آنها را جلب و آنها را بغل کند هم در سخن و هم در عمل.” به گفته آقای کری، جو بایدن “آدمی است که دیگران دوست دارند او را لمس کنند و همه این خصوصیات هم طبیعی است و هیچکدام ساختگی نیست.”
در عین حال، همین برخورد لمسی و احساسی مشکل آفرین هم بوده است.
اتهامات
طی سال گذشته، هشت زن جو بایدن را به “لمس نامناسب” بدن، بوسیدن و بغل کردن خودشان متهم کردند و کانال های تلویزیونی آمریکا هم تصاویری از روش “نزدیک و شخصی” او در برخورد با زنان در گردهمایی های عمومی نشان دادند. در بعضی از این تصاویر، بایدن ظاهرا در کار بوکشیدن موهای زنها بود.
در واکنش به این تصاویر، آقای بایدن قول داد که در آینده در مورد ارتباط متقابل با دیگران “احتیاط بیشتری به خرج دهد.”
اما در ماه مارس سال جاری، تارا رید علنا جوبایدن را متهم کرد که سی سال پیش او را مقابل دیوار گذاشت و به او تعدی جنسی کرد. در آن زمان خانم رید یکی از کارمندان دفتر جو بایدن بود.
بایدن این ادعا را رد کرد و دفتر تبلیغات انتخاباتی او در بیانیه ای گفت “چنین چیزی مطلقا روی نداده است.”
البته دموکرات های حامی بایدن یادآور می شوند که در جریان مبارزات انتخاباتی گذشته، چندین زن دونالد ترامپ را به تعدی جنسی متهم کردند اما آیا می توان گفت که مقایسه آمار کارهای زشت توجیه کننده چنین کارهایی است؟
از زمان به جریان افتادن جنبش “من هم” که در صدد افشای آزار جنسی زنان است، دموکرات ها از جمله جو بایدن تاکید داشته اند که جامعه باید زنان را باور داشته باشد و در نتیجه، تلاش طرفداران بایدن برای کم اهمیت جلوه دادن اتهامات جنسی علیه او باعث ناخرسندی بسیاری از فعالان این جنبش می شود.
اخیرا تارا رید در یک مصاحبه تلویزیونی گفت که “کس و کار بایدن چیزهای واقعا بدی در مورد من و به خود من گفته اند.” او افزود: “خود بایدن چیزی نگفته اما اینکه در جریان تبلیغات گفته اند که کار برای او امن بوده صحت ندارد و عین دورویی است.”
تشکیلات تبلیغات انتخاباتی بایدن این اتهامات را هم تکذیب کرده است.
اجتناب از تکرار اشتباه
با وجود اشتباهات گذشته، حامیان بایدن امیدوارند که رویکرد او که برای مردم عادی دور از دسترس و ناآشنا نیست مانع از آن شود که دچار همان دامی شود که بسیاری از نامزدهای دموکرات برای انتخابات ریاست جمهوری را به کام کشیده است.
با بیش از سه دهه عضویت در سنا و هشت سال معاونت ریاست جمهوری اوباما، او تجربه فراوانی از عملکرد تشکیلات دولت فدرال دارد اما چنین سابقه ای همیشه مفید واقع نمی شود.
آل گور، معاون بیل کلینتون، رئیس جمهوری پیشین از حزب دموکرات، سابقه هشت سال عضویت سنا و هشت سال سمت معاونت ریاست جمهوری را داشت. جان کری ۲۸ سال عضو سنا و هیلاری کلینتون هشت سال بانوی اول، هشت سال سناتور و برای چند سال وزیر خارجه بود اما همه آنها در انتخابات ریاست جمهوری به نامزدهای کم سابقه حزب جمهوریخواه باختند.
هواداران بایدن امیدوارند که خصوصیات “خاکی” او مانع از گرفتار شدنش به همان سرنوشت شود.
بیش از یک بار در گذشته، رای دهندگان آمریکایی از نامزدهایی حمایت کرده اند که مدعی بودند عضو تشکیلات حکومتی در واشنگتن نیستند و با هدف تکان دادن همین تشکیلات سیاسی می خواهند به کاخ سفید بروند.
بدیهی است که بایدن با سابقه پنجاه ساله در رده های بالای هرم قدرت نمی تواند چنین ادعایی بکند.
همین سابقه طولانی ممکن است به حربه ای علیه او تبدیل شود.
تاریخچه طولانی
طی دهه های گذشته، جو بایدن بارها در مورد تحولات مهم اقدام کرده یا سخن گفته و این موضعگیری ها ممکن است چندان خوشایند جو سیاسی امروز نباشد.
در دهه ۱۹۷۰، او به طرفداران جدایی نژادی در ایالت های جنوبی پیوست که با استفاده از یک اتوبوس برای انتقال دانش آموزان از محله های مختلف مخالفت می کردند زیرا معتقد بودند که این اقدام باعث سوار شدن بچه های سیاهپوست به اتوبوس سفیدپوست ها می شود و ادامه جدایی نژادی را ناممکن می کند.
در جریان مبارزات برای گزینش نامزد حزب دموکرات بایدن بارها به خاطر همین اقدام هدف حمله قرار گرفت.
جمهورخواهان هم سخنان رابرت گیتس، وزیر دفاع در دولت باراک اوباما را یادآور شده اند که گفته است: “ممکن نیست انسان از بایدن خوشش نیاید اما او شخصی است که طی چهار دهه گذشته تقریبا در تمامی موضعگیری هایش در باره موضوعات مهم در ارتباط با سیاست خارجی و امنیت ملی مرتکب اشتباه شده است.”
نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری قاعدتا باید انتظار داشته باشد که با ادامه مبارزات شنونده تعداد بیشتری از این نوع اظهارات باشد.
مصیبت های خانوادگی
یکی از دلایلی که جو بایدن کمتر از سایر سیاستمداران دور از مردم به نظر می رسد این است که او بارها دچار مصیبتی شده است که برای همه آشناست: مرگ عزیزان.
کوتاه مدتی پس از اولین پیروزی خود در انتخابات سنا و در حالیکه آماده ادای سوگند می شد، همسرش نیلیا و دخترش نائومی در تصادف اتومبیل کشته و دو پسرش، بو و هانتر، به شدت زخمی شدند.
در سال ۲۰۱۵، بو در اثر ابتلای به تومور مغزی در سن ۴۶ سالگی درگذشت.
از دست دادن نزدیکانش در سنین پائین زندگی باعث شده است تا بسیاری از آمریکاییان با او احساس همبستگی کنند زیرا زندگی او نشان می دهد که با وجود قدرت سیاسی و ثروت مادی باز هم با همان مصایب دردناکی روبرو بوده که برای بسیاری از مردم عادی روی می دهد.
اما بخش دیگری از زندگی خانوادگی او تصویری متفاوت را نشان می دهد. این بخش به فعالیت پسرش هانتر بایدن مربوط می شود.
قدرت، فساد و دروغ؟
هانتر شغل وکالت و لابیگری سیاسی را انتخاب کرد اما بعدا مهار زندگی شخصی را از دست داد.
همسر اولش در تسلیم درخواست طلاق به دادگاه به استفاده همسرش از مواد مخدر، زیاده روی در نوشیدن الکل و اعتیاد به کلوب های استریپ تیز (رقص برهنه) استناد کرد. هنگام خدمت در نیروی دریایی، نتیجه مثبت آزمایش استعمال کوکائین باعث اخراج او شد.
هانتر بایدن همچنین در مصاحبه با مجله نیویورکر اعتراف کرده است که زمانی یکی از صاحبان قدرتمند صنایع نفتی چین یک الماس به او هدیه کرد. این فرد بعدا به اتهام فساد مالی در چین تحت پیگرد قرار گرفت.
رفتار بی پرده هانتر که آمیزه ای از زندگی خصوصی پر ماجرا (سال گذشته پک هفته پس از ملاقات با یک زن، با او ازدواج کرد) و کسب مبالغ هنگفت پول است به عنوان های خبری زیانبار برای پدرش تبدیل شده است.
بسیاری از آمریکاییان با فردی که مدتها با مشکل ترک اعتیاد به مواد مخدر دست به گریبان بود احساس همدردی می کنند اما اینکه در همان زمان او یک شغل پر درآمد را هم داشت باعث جلب توجه به این موضوع می شود که زندگی برای نخبگان سیاسی کشور، کسانی مانند جو بایدن، تا چه اندازه با زندگی مردم عادی تفاوت دارد. .
طرح عدم کفایت رئیس جمهوری
بخشی از این شغل پردرآمد با فعالیت هانتر بایدن در اوکراین ارتباط داشته است. این موضوع باعث شد تا دونالد ترامپ در معرض این اتهام قرار گیرد که کوشید با وارد کردن فشار بر رئیس جمهوری اوکران او را وادار کند تحقیقاتی را در مورد اتهام فساد مالی علیه هانتر بایدن به جریان اندازد.
گفتگوی تلفنی ترامپ و همتای اوکراینی او حربه ای به دست اعضای دموکرات کنگره داد تا در صدد تصویب طرح عدم کفایت رئیس جمهوری برآیند اما این تلاش ناکام ماند.
قاعدتا جو بایدن دلش می خواهد که پایش در این ماجرا گیر نبود.
روابط خارجی
رسوایی در زمینه روابط خارجی به خصوص برای جو بایدن زیانبار است زیرا یکی از نقاط قوت مورد تاکید او، تجربه در سیاست خارجی بوده است.
او مدتها ریاست کمیته سیاست خارجی سنای آمریکا را در دست داشت و به این مباهات می کرد که “طی ۴۵ سال گذشته تقریبا با تمامی رهبران کشورهای جهان ملاقات کرده است.”
هرچند این تجربه می تواند این اطمینان را ایجاد کند که جو بایدن از تجربه لازم برای تصدی ریاست جمهوری برخوردار است، دشوار بتوان پیش بینی کرد که سابقه او در این زمینه چه تاثیری بر تصمیم رای دهندگان خواهد داشت.
مانند جنبه های عمده رویکرد سیاسی بادین، می توان گرایش او در سیاست خارجی را هم “میانه رو” توصیف کرد.
در سال ۱۹۹۱، او با ورود ایالات متحده به جنگ علیه اشغال نظامی کویت توسط عراق مخالفت کرد اما موافق حمله نظامی ایالات متحده به عراق در سال ۲۰۰۳ بود هرچند بعدا به انتقاد از ورود به همین جنگ پرداخت.
به خاطر همین احتیاط کاری، توصیه او به باراک اوباما خودداری از حمله نیروهای ویژه به سکونتگاه اسامه بن لادن و قتل او بود.
جالب اینکه رهبر القاعده ظاهرا نظر مساعدی نسبت به توانایی جو بایدن نداشت.
در اسناد متعلق به بن لادن که به دست سازمان سیا افتاد و بعدا منتشر شد، رهبر القاعده به افراد تحت امر خود دستور داده بود که باراک اوباما را بکشند اما از کشتن معاون او خودداری ورزند زیرا معتقد بود که “بایدن برای تصدی ریاست جمهوری کاملا نامناسب است و در نتیجه آمریکا را به بحران خواهد کشاند.”
همچنین دیدگاه بایدن برای فعالان جوان در حزب دموکرات هم جذابیت چندانی ندارد زیرا این افراد بیشتر به نظرات شدیدا ضد جنگ افرادی مانند برنی سندرز و الیزابت وارن متمایل بوده اند.
در همانحال، برای بسیاری از آمریکاییان که از تصمیم دونالد ترامپ در اعزام پهپادها برای کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران، حمایت کردند، مواضع بایدن بیش از اندازه ملاحظه کارانه بوده است.
بخش عمده برنامه سیاسی او هم همین ماهیت را دارد: دشوار بتواند فعالان حزب دموکرات را به تحرک آورد اما امیدوار است به اندازه کافی معتدل باشد که نظر رای دهندگان مردد را جلب کند.
و این امیدواری که در رای گیری ماه نوامبر، لزومی نداشته باشد که مردم با اشتیاق به پای صندوق رای بروند بلکه فقط کافی است به او رای بدهند. .
همه یا هیچ
نظرسنجی ها به طور مرتب جو بایدن را ۱۰ درصد جلوتر از ترامپ نشان داده اند اما هنوز چندین ماه تا رای گیری در ماه نوامبر باقی مانده و مبارزات سختی در پیش است.
تا کنون بر سر محکومیت خشونت پلیس علیه سیاهپوستان آمریکا و نحوه مدیریت بحران ویروس کرونا بین دو نامزد برخورد لفظی روی داده است.
هر ماسکی که آمریکاییان به صورت می زنند به یک موضوع سیاسی تبدیل شده است و در حالیکه بایدن از هر فرصتی برای نشان دادن ماسک خود بهره برداری می کند، ترامپ با استفاده از ماسک مخالفت کرده است.
اما ورای اختلافات کم اهمیت در جریان مبارزات انتخاباتی، موضوعات مهم تری هم وجود دارد.
اگر بایدن در این انتخابات پیروز شود، یک زندگی سیاسی طولانی و پر حادثه را با سربلندی به پایان برده و اگر شکست بخورد، ایالات متحده برای چهار سال دیگر تحت اداره فردی خواهد بود که به گفته بایدن “کاملا و اساسا شایستگی ریاست جمهوری آمریکا را ندارد و نمی توان به او ابدا اعتماد کرد.”
چند سال پیش و هنگام صحبت از نامزدی بایدن برای حزب دموکرات، او گفته بود: “می توانم بدون اینکه رئیس جمهوری شده باشم با خیال راحت از دنیا بروم.”
ظاهرا حالا عقیده اش را عوض کرده است.
bbc
